Dollartekort in Bolivia en waarom dit invloed heeft op Oikocredit

Waarom is dit belangrijk voor Oikocredit? 

In 2024 kreeg Bolivia te maken met een ernstig tekort aan buitenlandse valuta, met name Amerikaanse dollars. Dit tekort legde niet alleen de kwetsbaarheid van de Boliviaanse economie bloot, maar had ook directe gevolgen voor Oikocredit en haar dertien partners in het land. 

Hoe ontstond het tekort aan dollars in Bolivia? 

Bolivia is sterk afhankelijk van de Amerikaanse dollar voor internationale transacties, zoals het aflossen van buitenlandse schulden en het importeren van essentiële goederen. Door dalende inkomsten uit de export van onder andere aardgas, slonken de buitenlandse reserves van het land snel. De centrale bank kon daardoor steeds minder dollars leveren tegen de officiële wisselkoers. Dit leidde tot de opkomst van een parallelle markt, waar de dollar medio 2024 ruim 50% duurder werd verhandeld dan de officiële koers. 

Gevolgen voor Oikocredit en haar partners 

Partners van Oikocredit ontvangen hun leningen in dollars of euro’s en betalen de lening ook af in deze valuta. Voor partners betekende dit dat ze hun verdiende Boliviaanse boliviano’s om moesten wisselen naar dollars of euro’s om hun leningen af te betalen. Het gevolg is dus dat partners hun Boliviaanse boliviano’s tegen steeds hogere kosten moesten omwisselen. Soms was het zelfs onmogelijk om voldoende buitenlandse valuta te verkrijgen, waardoor tijdige aflossing van leningen niet haalbaar was, ook al waren de organisaties operationeel gezond. 

Omdat Oikocredit waar mogelijk in lokale valuta wil uitlenen, zijn partners normaal gesproken beschermd tegen valutaschommelingen. In Bolivia was dit echter niet haalbaar vanwege beperkte toegang tot betaalbare mogelijkheden om valutarisico af te dekken en de structurele afhankelijkheid van buitenlandse valuta voor internationale transacties. Hierdoor moesten partners het valutarisico zelf dragen, met alle gevolgen van dien – zoals sterk oplopende conversiekosten en vertraagde terugbetalingen door schaarse dollarbeschikbaarheid.  

Verhoogd risico en financiële buffers 

Het valutatekort vergrootte het risico op betalingsachterstanden en verliezen. Oikocredit moest daarom extra financiële buffers aanhouden, om mogelijke verliezen op te vangen. Deze noodzakelijke voorzichtigheid drukt direct op het jaarresultaat van de coöperatie. 

Breder regionaal beeld en focus op landbouw 

Niet alleen Bolivia kampte met economische instabiliteit; ook andere landen in Midden- en Zuid-Amerika, zoals Peru, hadden in 2024 te maken met onrust. Tegelijkertijd stond de landbouwsector, een van de belangrijkste sectoren voor Oikocredit, onder druk door klimaatverandering, schommelende grondstofprijzen en politieke onzekerheid. Veel landbouwpartners kwamen hierdoor financieel in de knel. Oikocredit ondersteunde hen door leningen te herstructureren, looptijden te verlengen en waar nodig extra voorzieningen te treffen. Dit alles met het oog op weerbaarheid voor de lange termijn.  

Sterke basis en duidelijke prioriteit 

Ondanks deze uitdagingen bleef de operationele basis van Oikocredit solide, met een bedrijfsopbrengst van €85,1 miljoen in 2024. Door de verhoogde risico’s, met name in Bolivia, Peru en de landbouwsector, moesten de voorzieningen echter fors omhoog. Dit resulteerde in een geconsolideerd nettoverlies van €8,1 miljoen, ondanks een stabiele onderliggende bedrijfsvoering.  

De dollarcrisis in Bolivia onderstreept het belang van lokale valuta-financiering en een solide risicobeheer. Het was in Bolivia niet altijd haalbaar om in lokale valuta te lenen vanwege beperkte toegang tot betaalbare mogelijkheden om het valutarisico af te dekkenen structurele afhankelijkheid van buitenlandse valuta voor internationale transacties. Zolang er een ernstig tekort aan buitenlandse valuta is, blijft het valutarisico een grote uitdaging voor Oikocredit en haar partners, omdat de conversiekosten exploderen en tijdige terugbetaling bemoeilijkt. Juist daarom blijft het voor Oikocredit een prioriteit om, waar mogelijk, in lokale valuta te financieren – een strategie die partners beschermt tegen wisselkoersschokken. Tegelijkertijd ondersteunt de organisatie partners actief met herstructurering van leningen en flexibele voorwaarden, zodat sociale impact en financiële duurzaamheid ook in onzekere omstandigheden gewaarborgd blijven.