BLOG: Is impact beleggen zo’n nieuw begrip?

Impact beleggen - niet nieuw
Op de eerste dag was de allereerste vraag: wat is impact beleggen eigenlijk? Om eerlijk te zijn, viel ik een beetje van mijn stoel van verbazing om deze vraag. Impact beleggen –beleggen met niet alleen een financieel resultaat, maar waarmee je ook de wereld een duwtje in de goede richting geeft – is immers niet nieuw. Oikocredit is meer dan veertig jaar geleden al met dit doel opgericht door de Wereldraad van Kerken.

Impact beleggen - wel nieuw
Maar voor veel goede doelenorganisaties (NGO’s) blijkt dit wel nieuw te zijn. Zij zijn jarenlang gewend om vooral te werken met ‘geefgeld’. Geld dat niet terug komt, maar wordt gedoneerd aan een project. En dat is belangrijk en goed. Maar zoals de directeur van het invloedrijke Catholic Relief Services uit de Verenigde Staten zei: “Wat is barmhartiger? Jarenlang aan projecten geven waarna je moet zeggen ‘sorry, het geld is op’. Of investeren opdat mensen zelfredzaam worden?” Bovendien, met lenen komt het geld weer terug en kan het opnieuw gebruikt worden. Je kunt dus meer doen met je geld.

Let wel: impact beleggen is zeker niet de oplossing voor alles. Als er een ramp is gebeurd en noodhulp moet worden gegeven, blijven donaties nodig. Maar het zou goed zijn als NGO’s nadenken hoe het meest adequaat geld ingezet kan worden. Zou het niet goed zijn om meerdere instrumenten te ontwikkelen zoals ook investeren? Investeren zet in op gelijkwaardigheid: anders dan doneren houdt de ander niet zijn hand op maar wordt een zakelijke transactie met iemand aangegaan op basis van gelijkwaardigheid. 

Mission related investeren
Er is nog een ander aspect dat ook werd besproken op de conferentie. En dat is het perspectief vanuit het geld zelf. Hoe wordt dat belegd? Veel goede doelenorganisaties beleggen nog altijd op een traditionele manier: men wil een zo hoog mogelijk rendement opdat men met de opbrengsten goed kan doen. Maar wat nu als dat geld wordt belegd in zaken die juist tegengesteld zijn aan de missie? Is dat niet water naar de zee dragen? Een NGO die zich inzet voor kankerbestrijding maar aan de andere kant haar vermogen investeert in de tabaksindustrie? Inmiddels zijn veel NGO’s er achter gekomen dat dit niet kan, en doen ze steeds meer aan zogenaamde negatieve screening: beleggen waarbij de belegging zelf in ieder geval geen kwaad kan. Maar men zou nog een stuk verder moeten gaan. Ook NGO’s moeten mission related investeren: zo investeren dat ook de overtollige liquide middelen een bijdrage leveren aan de missie.

De huidige paus zet zich enorm in voor mission related investeren. Op de Vaticaanse conferentie over impact beleggen werd hij dan ook veelvuldig aangehaald. Vooral de encycliek (een pauselijke brief) Laudato Si uit 2015 waarin hij zegt dat alles met elkaar verbonden is. Als we het milieu in ontwikkelingslanden verwaarlozen worden gebieden onleefbaar en dat levert (nieuwe) vluchtelingenstromen op.

Rekening houden met de impact van je beleggingen is geen gekke gedachte meer. Maar nog beter zou het zijn als we ook ons slapende geld zouden inzetten voor een betere wereld. Om met Paus Franciscus te spreken: ‘To put the economy in service of people’.